فیروزهٔ نیشابور به فیروزه ای که از معدن‌های نیشابور استخراج میشود، میگویند. اصلی ترین معدن آن در روستای معدن علیا، بخش مرکزی شهرستان نیشابور قرار دارد. با ذخیره ۹ هزار تن و ظرفیت تولید سالانه ۱۹ تن. معدن فیروزه نیشابور از قدیمیترین معادن فیروزه جهان است که از ۲۰۰۰ سال پیش از آن سنگ فیروزه استخراج می‌شده است. نمونه‌هایی از فیروزهٔ نیشابور در موزه‌های لندن و زمین شناسی تهران نگهداری میگردد. سنگهای فیروزهٔ نیشابور دو دسته هستند: خاکی و سنگی .
فیروزه خاکی رنگ و مرغوبیت بالاتری دارد. فیروزه عجمی، فیروزه شجری و چغاله از جمله انواع فیروزه هستند.
12 ویژگی معدن فیروزه نیشابورشامل موارد زیر می شود:
- کشف معادن فیروزه ایران (TURQUOISE) به حدود هفت‌هزار سال پیش بر میگردد.
- در کل دنیا فیروزه را به نام ایران میشناسند و در نمایشگاه‌ها نیز،سنگ فیروزه را نماد کشور ایران می‌‌دانند.
- فیروزه نیشابور از جمله بهترین و گران ترین نوع و فیروزه دامغان پایینترین کیفیت را دارد.
- نوع حفاری این معدن ها که به روش انفجار و آتش است ،باعث میشود این سنگ گرانبها خرد و از لرزش آن کاسته شود.
- مجری طرح برداشت سنگ از معدن یک شرکت تعاونی است که نیروهای خود را از بومیان همان منطقه استخدام میکند.
- کارکنان معدن نیشابور از دو روستای اولیا و سفلی هستند.
- معدن نیشابور سالیان درازی است که به دنبال روش جدید برای استخراج این سنگ گران بهاست ولی تا به حال موفق نشده اند.
- ۳۰ درصد پرسنل این معدن خانم هستند .
- ظرفیت سالانه این معدن ۵۰ تن است که به دلیل رکود اقتصادی ۴۵ تن آن محقق گردیده.
- فیروزه ایرانی به دلیل بازاریابی ناموفق توان رقابت با دیگر کشورهای صادرکننده را ندارد.
- بیشتر صادرات فیروزه از طریق صادرات چمدانی می باشد و آمار صحیحی از صادرات فیروزه ایران گمرک ایران ندارد.
- معدن فیروزه نیشابورنیازمند تحول در روش استخراج دارد.
